Bioflavonoïden

Er zijn meer dan 4000 soorten bioflavonoïden in het plantenrijk, vroeger bekend als vitamine P. Krachtige antioxidanten met meerdere werkingen, maken ze deel uit van de schatten van de voeding die dagelijks geconsumeerd moeten worden. Waar komen ze voor? Wat zijn hun eigenschappen? Wij vertellen u er alles over...

Oorsprong

Het was in 1936 dat de Hongaarse wetenschapper Albert Szent-Gyorgyi bij toeval bioflavonoïden (ook wel flavonoïden genoemd) ontdekte toen hij een patiënt probeerde te behandelen die leed aan haarzwakte. Hij isoleerde uit de citroen een factor genaamd citrien, die het vermogen had de weerstand van de haarvaten te verhogen door de doorlaatbaarheid ervan te verminderen. Hij noemde het vitamine P, voor "permeabiliteit".

Later besefte men dat dit geen vitamine was, omdat een tekort eraan geen bijzondere symptomen veroorzaakte. Van vitamine P werd het "flavonoïden".

Deze flavonoïden zijn vaak pigmenten die verantwoordelijk zijn voor de kleur van de vrucht, van rood tot geel tot paars. Het kunnen chalconen, auronen, flavonolen of anthocyanosiden zijn.

Flavonoïden dienen ook om planten te beschermen tegen UV-straling van de zon of tegen aanvallen van ziekteverwekkers of insecten. Daarom worden ze in hoge concentraties aangetroffen in de schil of de buitenste lagen van planten, fruit en groenten.

Voedselbronnen

Flavonoïden komen voor in gekleurde vruchten en groenten. De bekendste zijn :

Quercetine, dat overvloedig voorkomt in kappertjes, rode uien en appels, en in mindere mate in druiven, rode wijn, kleine bessen (bosbessen, rode bessen, veenbessen, enz.), kersen, broccoli, citrusvruchten en thee.

Citroflavonoïden zijn geconcentreerd in citrusvruchten, zoals hun naam aangeeft, en vooral in de schil, vandaar het nut van het gebruik van de schil bij het koken.

Anthocyanen, aanwezig in bramen, aubergines, kersen, frambozen, pruimen en bosbessen.

Flavanediolen, overvloedig aanwezig in cashewnoten, pinda's, cacao en druiven.

Flavonoïden zijn geconcentreerd aan de rand van voedsel, op of net onder de schil, dus het is een goed idee om zo min mogelijk te schillen voordat je fruit en groenten eet.

Bovendien zijn deze antioxidanten zowel hittegevoelig als wateroplosbaar, wat betekent dat ze bij hoge temperaturen worden vernietigd en in het kookwater lekken.

Daarom verdienen rauwe groenten en fruit de voorkeur, evenals zachtjes stomen of stoven in een kleine hoeveelheid water.

Voordelen en deugden

Bescherming tegen hart- en vaatziekten

Begin jaren negentig, toen de Franse paradox aan het licht kwam, begon het onderzoek naar flavonoïden pas echt. Na de vaststelling dat Fransen in het zuidwesten ondanks een zeer rijk dieet minder last hadden van hart- en vaatziekten, werd de verklaring gevonden in de flavonoïden in rode wijn, maar ook in gekleurde groenten en fruit.

In een overzicht van recente epidemiologische en klinische gegevens over dit onderwerp1 wordt geconcludeerd dat de meeste flavonoïden gunstige effecten hebben op de cardiovasculaire gezondheid.

Preventie van long- en pancreaskanker

Quercetine, dat van nature voorkomt in uien, knoflook, appels, kappertjes en bosbessen, zou bij regelmatige consumptie het risico van longkanker bij rokers verminderen. Een studie2 suggereert ook dat quercetine het risico op alvleesklierkanker bij mannen kan verminderen.

Reguleert de bloeddruk

Een studie uitgevoerd aan de Mount Sinai School of Medicine in New York3 suggereert dat mensen met een hoge bloeddruk lage niveaus van flavonoïden hebben. Uit de studie bleek dat suppletie met flavonoïden inderdaad de bloeddruk kan verlagen om deze te reguleren.

Behandeling van allergieën

Ook van quercetine (uien, knoflook, citrusvruchten, kappertjes, enz.) wordt gezegd dat het in staat is de afgifte van histamine, die verantwoordelijk is voor allergieaanvallen, af te remmen. Het werkt dus als een natuurlijk antihistaminicum, dat de symptomen van seizoensgebonden allergieën, voedselallergieën en zelfs astmatische reacties kan verminderen.

Verlicht spataderen

Het zijn de oxerutines, afgeleid van rutine (een soort flavonoïde), die het onderwerp zijn van onderzoek naar hun rol bij veneuze insufficiëntie en dus spataderen.

In een meta-analyse uit 19944 werd geconcludeerd dat deze oxerutines doeltreffend zijn bij het verlichten van de symptomen van veneuze insufficiëntie. In 2010 bevestigde een Engelse studie5 het nut van bepaalde derivaten van flavonoïden (diosmine en oxerutine) voor het verbeteren van de bloedcirculatie en het verlichten van beenzwellingen en de pijn van veneuze insufficiëntie.

Dosering

Flavonoïde-rijke voedingssupplementen zijn meestal gebaseerd op essentiële oliën van citruszaden, rijk aan hesperidine en rutine. Ze kunnen worden aangeboden als :

als vloeibaar extract, dat meestal 1 g bioflavonoïden per 100 ml bevat: driemaal daags 20 druppels innemen

in tabletten van 500 mg: twee keer per dag innemen.

In het geval van exorutine die moet worden ingenomen om een vlucht te voorkomen, wordt 1 tot 2 g per dag gedurende 3 dagen aanbevolen, waarbij de behandeling 2 dagen voor het vertrek moet beginnen.

Bijwerkingen en contra-indicaties

Zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, kinderen en personen die lijden aan bloedstollingsstoornissen of behandeld worden met anticoagulantia wordt aangeraden medisch advies in te winnen alvorens een behandeling te ondergaan.

Referenties

1. C. Morand Belang van flavonoïde-rijke voedingsmiddelen bij het handhaven van cardiometabole gezondheid Medicine of Metabolic Diseases Volume 8, Issue 5, pagina's 477-482 (oktober 2014).

2.Bobe G, Weinstein SJ, Albanes D, Hirvonen T, Ashby J et al. (2008) Flavonoïde inname en risico van pancreaskanker bij mannelijke rokers (Finland). Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 17: 553-562.

3. Moline J, Bukharovich IF, Wolff MS, and Phillips R. Dietary flavonoids and hypertension: Is there a link? Med Hypotheses 2000; 55:306-9.

4. Poynard T, Valterio C. Meta-analyse van hydroxyethylrutosiden bij de behandeling van chronische veneuze insufficiëntie. Vasa. 1994;23:244-250

5. Gohel MS, Davies AH: Pharmacological treatment in patients with C4, C5 and C6 venous disease, Phlebology 25(Suppl 1): 35-41, 2010.